2019 оны 12 дугаар сард ХАА-н үйлдвэрлэлд цаг агаарын байдал хэрхэн нөлөөлсөн тухай тойм

Агаарын температур: Агаарын дундаж температур энэ сард Тариат, Хангай, Цахир, ӨндөрУлаан, Өгийнуур, Өлзийт, Чулуут   сумдын нутгаар 15,6 – 17,6  градус , бусад сумдын  нутгаар 11,4 – 14,1  градус хүйтэн байв.  Цэцэрлэг, Төвшрүүлэх сумдын нутгаар олон жилийн дунджийн орчим, бусад нутгаар олон жилийн дунджаас   1,2 – 4,8  градусаар  дулаан байлаа.  Агаарт өдөртөө Тариат, Цэцэрлэг, Чулуут, Хангай, Хайрхан, ӨндөрУлаан, Цахир сумдын нутгаар  0,0 – 3,0  градус хүйтэн,  бусад сумдын нутгаар 1,0 – 5,0  градус  дулаан  байв.  Агаарт шөнөдөө ӨндөрУлаан, Өгийнуур, Чулуут, Хайрхан, Хашаат, Хангай,  Батцэнгэл, Өлзийт   сумдын нутгаар 35,0 - 38,0 градус, бусад сумдын   нутгаар 31,0 – 33,0   градус  хүйтэн байна. Агаарт 30 градусаас дээш хүйтэрсэн  өдөр аймгийн бүх сумдын нутгаар 1 - 3 өдөр  ажиглагдсан байна.

Хөрсний гадаргын температур:Хөрсний  гадаргын  дундаж  температур энэ сард аймгийн нийт нутгаар 15,0 -17,0  градус хүйтэн байв. Хөрсний гадарга дээр өдөртөө  аймгийн ихэнх   нутгаар  2,0 градус  хүйтгнээс 5,0 градус дулаан  байна. Хөрсний гадарга дээр шөнөдөө Өгийнуур сумын нутгаар 40,0 градус, бусад сумдын  нутгаар 36,0 -39,0  градус  хүйтэн  байлаа. Хөрсний  гадарга дээр 40 градусаас дээш хүйтэрсэн  өдөр  Өгийнуур суманд 1 өдөр ажиглагдсан байна.

 Хур тунадас: Энэ сард  аймгийн  нийт нутгаар 2 -8  өдөр  орж,  0,0 – 4,2 мм тунадас унасан  байна. Хамгийн их тунадас  Төвшрүүлэх  суманд  4,2   мм  , хамгийн бага  тунадас Булган  суманд 0,0   мм орсон байна. Эрдэнэмандал, Тариат, Төвшрүүлэх, Өлзийт, Хангай, Хотонт, Чулуут  сумдын нутгаар олон жилийн дунджаас ахиу , Цэцэрлэг, Жаргалант, Цахир  сумдын нутгаар олон жилийн дунджийн орчим, бусад нутгаар  олон жилийн дунджаас бага тунадас орсон  байна.

Салхи: Энэ  сард аймгийн нийт нутгаар  салхины  хамгийн их хурд секундэт 7 - 20 метр хүртэл  ширүүссэн бөгөөд   хамгийн  их хурд нь Эрдэнэмандал, Эрдэнэбулган, Хайрхан, Төвшрүүлэх  сумдын  нутгаар секундэт 15 - 20 метр ,  бусад сумдын нутгаар  секундэт 7  – 14  метр хүрсэн  байна. 10 м/с дээш салхитай  өдөр  аймгийн  ихэнх  сумдын нутгаар 1-11  өдөр ажиглагдсан байна. Хангай, Батцэнгэл, ӨндөрУлаан, Цахир сумдын нутгаар 10 м/с дээш салхитай өдөр ажиглагдаагүй байна.

Цасан бүрхүүл: Энэ сарын эхээр   аймгийн нийт нутгийн 70  гаруй хувь нь  цастай, цасны дундаж өндөр  1 - 4 см,  сарын дунд үеэр аймгийн нийт нутгийн 50  гаруй хувь нь цастай,  цасны дундаж өндөр 0 – 3  см , сарын сүүлээр  аймгийн нийт нутгаар  цастай ,  Тариат, Чулуут, Төвшрүүлэх  сумдын нутгаар  цасны дундаж өндөр 4 - 6 см, цасны  дундаж нягт 0,12 г/см ³ , бусад сумдын нутгаар 0 – 3 см байна.

ХАА-н үйлдвэрлэлд цаг агаарын нөлөөлөл :МАА-н үйлдвэрлэлд    малд нэмэгдэл тэжээл өгөх,  отор нүүдэл хийх    зэрэг ажлууд  явагдаж байна. Энэ арав хоногт хүйтэн жиндүү байсан ч мал өвөлжилтийн байдал хэвийн байна. Төвшрүүлэх, Батцэнгэл, Хашаат, Жаргалант,  Хайрхан,  Хотонт сумдын  нутгаар малын усан хангамж  дунд,  бусад сумдын нутгаар малын усан  хангамж  сайн байна.      

ЗСААХ-ийн дарга ,  ХААЦУ-ын инженер Н.Галдигмаа